دستگاه گوارش گوساله در هنگام تولد کامل نیست و کاملا مشابه دستگاه گوارشی یک حیوان تک معده ای عمل میکند. به منظور تبدیل گوساله از یک حیوان تک معده ای به نشخوار کننده لازم است هر چه سریعتر تغذیه با مواد خوراکی خشک بویژه غلات حاوی هیدراتهای کربن سریع التخمیر آغاز شود.
هدف اصلی تغذیه گوساله با مواد کنسانتره شروع کننده، فعال نمودن شکمبه و تکامل آن و برقراری فلور میکربی مطلوب در آن میباشد.
خوراک استارتر گوساله به صورت پلت، تامین کننده مواد غذایی ضروری شامل پروتئین، انرژی، ویتامینها، مواد معدنی و افزودنیهای مجاز است. شکل پلت سبب میشود از رشد بیش از حد پاپیلها و چسبیدن آنها به یکدیگر جلوگیری گردد.
به علاوه با مصرف این خوراک اطمینان حاصل میگردد که گوساله همه اجزای خوراک را دریافت کرده است.
طریقه مصرف
خوراک پلت شده را میتوان به جای کنسانتره آردی از هفته دوم تولد به میزان 100 تا 200 گرم به ازای هر راس در اختیار گوساله قرارداد. مقدار مصرف این خوراک به موازات رشد گوساله و افزایش اشتها به سمت خوراک خشک افزایش مییابد.
توصیه میشود از 6 الی 7 هفتگی روزانه 100 تا 200 گرم یونجه خشک خرد شده نیز در کنار استارتر قرار داده شود.
اجزای استارتر
غلات شامل: ذرت، جو، سبوس گندم، منابع پروتئین گیاهی، ملاس چغندر قند، ویتامینها و مواد معدنی و افزودنیهای مجاز میباشد.
آنالیز
هرکیلوگرم خوراک استارتر پلت شده شامل موارد زیر می باشد.
حداقل پروتئین خام
|
180 گرم
|
ویتامین A
|
10،000 واحد در کیلوگرم
|
حداقل چربی خام
|
30 گرم
|
ویتامین D3
|
2،000 واحد در کیلوگرم
|
حداکثر الیاف خام
|
48 گرم
|
ویتامین E
|
100 واحد در کیلوگرم
|
حداکثر خاکستر
|
60 گرم
|
ویتامین گروه B
|
در حد نیاز
|
حداقل کلسیم
|
60 گرم
|
میکرو مینرالها
|
در حد نیاز
|
حداقل فسفر
|
40 گرم
|
افزودنیهای مجاز
|
در حد نیاز
|
شکل فیزیکی خوراک استارتر گوساله
شکل فیزیکی بویژه اندازه ذرات تشکیل دهنده خوراک، در تهیه خوراک استارتر گوساله بسیار اهمیت دارد. خوراک کنسانتره ای که بسیار آسیاب شده و نرم و ریز باشد نه تنها سبب کاهش مصرف خوراک کنسانتره شده بلکه به دلیل تجمع ذرات خوراک در بین پاپیلها سبب تشدید پاراکراتوز شکمبه میشود.
اصولا گوساله ترجیح میدهد خوراک زبر دانه درشت بخورد.
بر اساس اصول تغذیه باید تلاش کرد گوساله های جوان، مصرف خوراک استارتر خشک را از اولین روزهای پس از تولد شروع کنند، مصرف این خوراک سبب رشد بافت اپی تلیوم شکمبه و هزارلا شده که جذب فراورده های تخمیر شده از هضم را انجام میدهند.
باید مدیریت تغذیه در این مرحله به نحوی باشد که گوساله بدون هیچ مشکل و استرسی به سرعت از مصرف خوراک مایع (شیر یا جایگزین شیر) به مصرف خوراک خشک و خشبی روی آورد.
مزیت های خوراک استارتر پلت شده
1) طی فرایند تهیه و تولید خوراک بصورت پلت، مواد تحت حرارت بالا قرار میگیرند و بدین وسیله کلیه عوامل باکتریایی و یا ویروسی موجود در اجزاء تشکیل دهنده خوراک از بین میروند. بنابراین خوراک پلت شده از نظر بهداشتی در مقایسه با خوراک آردی سالمتر بوده و از شرایط بهتری برخوردار است.
2) بطور کلی گوساله خوراک پلت شده را نسبت به خوراک آردی مش، بیشتر ترجیح میدهد. بنابراین میزان مصرف خوراک پلت شده بیشتر از میزان مصرف به صورت آردی خواهد بود. این امر سبب میشود وزن گیری گوساله هایی که از خوراک پلت استفاده میکنند به طور معنی داری بیشتر از میزان وزن گیری گوساله هایی باشد که از خوراک آردی استفاده میکنند.
3) میزان ریخت و پاش خوراک پلت شده، از خوراک آردی به مراتب کمتر خواهد بود. گوساله ها عادت دارند با پوزه خود با خوراک آردی بازی کنند و معمولا مقادیری از خوراک به اطراف سطل حاوی خوراک آردی گوساله ها بیرون ریخته میشود. اما در صورت استفاده از خوراک استارتر پلت شده، این ریخت و پاش ها به مراتب کمتر خواهد بود.
4) در صورت استفاده از خوراک پلت شده، گوساله ها قادر نخواهند بود اجزاء خوراک را از هم جدا کنند بلکه مصرف پلت سبب میشود همه اجزاء بکاررفته در فرمولاسیون خوراک، یکنواخت به مصرف گوساله برسد. لذا این اطمینان حاصل خواهد شد که گوساله کل اجزاء بکاررفته در خوراک پلت شده را دریافت نموده است.
5) خوراک پلت شده، خوراک آماده مصرف میباشد و دیگر نیازی به فرمولاسیون و مخلوط کردن اجزای خوراک در دامداری نمیباشد. بنابراین مصرف خوراک پلت شده علاوه بر صرفه جویی، سرمایه گذاری مواد اولیه و بهداشتی بودن مواد، در هزینه ساخت و افت انبار صرفه جویی میکند.
برنامه غذایی گوساله
- خوراندن آغوز سالم و پاکیزه و دارای غلظت مناسب ایمونوگلوبینها بلافاصله پس از تولد و تکرار آن به طوری که گوساله در 8 ساعت اول زندگی بسته به وزن بدن 6 تا 8 لیتر آغوز دریافت کند.
- ادامه خوراندن آغوز و آغوز در حال تبدیل به شیر تا 2 الی 3 روزگی.
- به دلیل کم بودن حجم شیردان، در هفته اول تولد بیش از 1/5 لیتر در وعده شیر به گوساله داده نشود.
- آب سالم و تمیز باید از روز دوم در اختیار گوساله باشد.
- 2 ساعت قبل و 2 ساعت بعد از شیردهی آب از دسترس گوساله خارج شود.
- استارتر از 4 الی 5 روزگی به میزان کم به منظور آشنایی گوساله با آن در ظرفی تمیز در اختیار گوساله قرار داده شود.
- استارتر باقیمانده از روز قبل باید دور ریخته شود و استارتر جدید جایگزین آن شود.
- به تدریج و با افزایش مصرف، میزان استارتری که در سطل جلوی گوساله ریخته میشود افزایش یابد.
- شروع تغذیه با یونجه از 6 الی 7 هفتگی روزانه به میزان 100 گرم از یونجه کامل خرد شده با کیفیت بالا.
- زمانی که گوساله روزانه 2/5 کیلو از مجموع کنسانتره و یونجه را بخورد، میتوان گوساله را از شیر گرفت. زمان شروع از شیرگیری، گوساله باید حداقل 90 کیلو وزن داشته باشد.
- از شیر گیری باید به تدریج و طی یک پروسه 10 الی 14 روزه انجام شود.
سن گوساله
|
تعداد وعده
|
لیتر شیر در هر وعده
|
محصول
|
آب
|
استارتر
|
2-1 روزگی
|
4-3
|
1 الی 1/5
|
آغوز
|
-
|
-
|
3 روزگی
|
3-2
|
1 الی 1/5
|
آغوز – شیرگاو
|
دسترسی آزاد
|
-
|
7-4 روزگی
|
2
|
1/5
|
شیر
|
دسترسی آزاد
|
شروع استارتر
|
2 هفتگی
|
2
|
2
|
شیر
|
دسترسی آزاد
|
میزان مورد نیاز
|
3 هفتگی
|
2
|
2/5
|
شیر
|
دسترسی آزاد
|
میزان مورد نیاز
|
7-4 هفتگی
|
2
|
2/5 الی 3
|
شیر
|
دسترسی آزاد
|
میزان مورد نیاز
|
8 هفتگی
|
2
|
2 الی 2/5
|
شیر
|
دسترسی آزاد
|
میزان مورد نیاز
|
9 هفتگی
|
2
|
1/5 الی 2
|
شیر
|
دسترسی آزاد
|
میزان مورد نیاز
|
در صورتیکه گوساله در این زمان (9 هفتگی) شرایط از شیرگیری یعنی وزن بالای 90 کیلو و مصرف حداقل 2/5 کیلو از مجموع کنسانتره و یونجه را داشته باشد، کاهش شیر شروع می شود، در غیر این صورت مصرف شیر مطابق قبل می ماند.
|
10 هفتگی
|
2
|
1 الی 1/5
|
شیر
|
دسترسی آزاد
|
میزان مورد نیاز
|
11 هفتگی
|
1
|
1
|
شیر
|
دسترسی آزاد
|
میزان مورد نیاز
|
نظرات شما عزیزان:
|